Những năm gần đây, du lịch (DL) xanh đã trở thành chủ đề được nhiều địa phương cũng như các doanh nghiệp DL, khách DL quan tâm. Phát triển DL xanh, có trách nhiệm với môi trường không chỉ là một trong những nghĩa vụ của mỗi địa phương, mỗi tổ chức, mỗi công dân và các doanh nghiệp mà còn là xu hướng mới của DL hiện đại, hướng đến sự bền vững.
Du khách trồng cây bần ven bờ sông Bến Tre.
Phát triển du lịch xanh
DL xanh được hiểu là DL có trách nhiệm với môi trường tự nhiên, thông qua hoạt động DL góp phần bảo tồn, duy trì, gìn giữ văn hóa bản địa cũng như tạo việc làm, cải thiện sinh kế cho người dân. DL xanh góp phần xây dựng văn hóa tôn trọng và bảo vệ môi trường, cung cấp trải nghiệm tích cực cho du khách. Thời gian qua, nhiều đơn vị DL, lữ hành ở tỉnh đã coi đây là hướng đi đúng đắn để khai thác và phát triển, tạo dấu ấn đẹp, bản sắc riêng của DL xứ Dừa.
Cốt lõi của DL xanh là sản phẩm DL xanh. Để đảm bảo là sản phẩm xanh cần đạt các tiêu chí như: Sản phẩm được tạo ra từ các vật liệu thân thiện với môi trường. Sản phẩm đem đến những giải pháp an toàn đối với môi trường và sức khỏe. Sản phẩm giảm tác động đến môi trường trong quá trình sử dụng. Sản phẩm tạo ra một môi trường thân thiện và an toàn đối với sức khỏe.
Thời gian qua, với định hướng của tỉnh và quá trình triển khai cụ thể của ngành chức năng, các điểm, khu DL, homestay trên địa bàn tỉnh được tập huấn, hướng dẫn và khuyến khích sử dụng các vật dụng thân thiện với môi trường trong phục vụ du khách. Ví dụ như hình ảnh ống hút bằng vật liệu tự nhiên như cỏ bàng, tre được dùng trong tiếp đãi du khách ngày càng phổ biến hơn. Hay bộ tiêu chí homestay kiểu mới đưa vật liệu tự nhiên, vật liệu từ dừa vào trong trang trí, xây dựng đã tạo thành điểm nhấn ấn tượng cho du khách gần xa.
Nhiều sản phẩm DL cộng đồng, DL trải nghiệm giá trị tài nguyên bản địa của tỉnh cũng đã được đẩy mạnh, góp phần bảo tồn, gìn giữ văn hóa bản địa cũng như tạo việc làm, cải thiện sinh kế cho người dân. Điển hình như: hoạt động DL sinh thái tại Nông trại Hải Vân - Sân chim Vàm Hồ (khám phá sân chim, sông Ba Lai, tham quan nghề truyền thống đan đát, tráng bánh…); hoạt động DL cộng đồng tại Cồn Nhàn, huyện Ba Tri; homestay Maison du Pays de Bến Tre ở xã Thạnh Phú Đông, Giồng Trôm; homestay Cồn Bà Tư, xã Thới Thuận, huyện Bình Đại… đã được đông đảo du khách biết đến và yêu mến, tin tưởng lựa chọn.
Nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường
Cùng với đó, việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức về môi trường và hạn chế tối đa tiến tới không sử dụng túi nilon và đồ nhựa dùng một lần cũng được tổ chức thường xuyên. Vừa qua, trong đợt ra quân của UBND TP. Bến Tre thu gom rác thải trên sông Bến Tre đã có sự tham gia của khách DL. Ngành DL TP. Bến Tre cũng đã tạo điều kiện để các doanh nghiệp DL, lữ hành phát triển sản phẩm DL xanh. Điển hình trong những năm gần đây, Công ty Truyền thông và DL C2T (TP. Bến Tre) cũng đã đẩy mạnh khai thác mô hình “du lịch ứng phó với biến đổi khí hậu”, “DL tái tạo”. Tham gia tour, du khách sẽ đến trải nghiệm cuộc sống của người dân vùng ven biển, nơi chịu tác động trực tiếp của biến đổi khí hậu, để hiểu và nhìn thấy cũng như cùng người dân địa phương tham gia ứng phó với biến đổi khí hậu, trồng cây ven biển.
Khách DL là lực lượng chính hỗ trợ ngành DL và hành vi tiêu dùng của họ có tác động đến toàn bộ quá trình DL. Ý thức và hành vi của khách DL đóng vai trò quyết định đối với sự phát triển bền vững của môi trường. Hiệp hội DL Việt Nam đã ban hành chương trình hành động “DL chung tay bảo vệ môi trường, hạn chế rác thải nhựa”.
Tour DL tái tạo của Công ty Truyền thông và DL C2T thời gian qua đã phát triển rất hiệu quả với đường tour trải nghiệm đời sống ven sông Bến Tre. Sau một ngày lênh đênh trên sông nước Bến Tre, được nghe kể về hệ sinh thái ven sông địa phương, du khách sẽ được trải nghiệm trồng bần và dừa nước ven hai bên bờ sông. Đồng thời, du khách hiểu hơn về ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, tình hình sạt lở bờ sông, bờ biển. Du khách lội sình, tự tay ghim những cây bần non, những mầm dừa nước. Từ đó, du khách hiểu và ý thức hơn về trách nhiệm với môi trường.
Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Tài nguyên và Môi trường đã có kế hoạch phối hợp tổ chức các hoạt động nâng cao năng lực bảo vệ môi trường gắn với phát triển DL trên địa bàn tỉnh. Theo đó, trong năm 2023, giữa hai ngành sẽ phối hợp triển khai các hoạt động truyền tải thông tin, chính sách, pháp luật về quản lý tài nguyên, môi trường trong hoạt động văn hóa, thể thao, DL. Tuyên truyền, nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường cho công chức, viên chức, người lao động tại các cơ quan, đơn vị quản lý lĩnh vực DL, các di tích, khu, điểm DL, đội ngũ hướng dẫn viên DL, các tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ DL và cộng đồng địa phương.
Bài, ảnh: Thanh Đồng